Olcia |
Wysłany: Pon 10:33, 24 Lip 2006 Temat postu: Od A do Z w ujeżdżeniu, czyli ściąga z podstaw |
|
Od A do Z w ujeżdżeniu, czyli ściąga z podstaw cz. 1 A-K
A
Amazonka - zawodniczka startująca w konkursie ujeżdżenia. Od amazonek wymaga się etykiety zachowania w czworoboku (np. kłanianie się sędziom) oraz odpowiedniego ubioru. Niezbędny jest frak, melonik, białe bryczesy, oficerki i białe rękawiczki. Włosy amazonki powinny być upięte w kok i ułożone w specjalnej siateczce, a biała koszule zapięta na ostatni guzik!
Anglezowanie - patrz: K - Kłus anglezowany
B
Balans - umiejętne rozłożenie ciężaru ciała przez konia, między przód a zad. Koń w idealnym balansie bez udziału jeźdźca utrzymuje stały rytm i ruch, nie zamieniając przy tym swojego utawienia.
bat ujeżdżeniowy - bat mierzący do ok. 160 cm, cienki i giętki, skórzany bądź pokryty sztucznym materiałem.
Budowa - indywidualna dla każdego konia sylwetka. Istnieją generalne kanony poprawnej bugowy (wielkości i proporcje), do których uzyskania dąży każdy hodowca. Na poprawną budowę składają się też predyspozycje do dobrego ruchu (wielkość łopatek, rozstaw kończyn, elastyczne stawy).
Poprawna budowa (poprawny koń) - koń powinien mieć fizyczne predyspozycje do: zgięcia, utrzymania równowagi, balansu, rozluźnienia (nie może się usztywniać), utrzymania poprawnego ustawienia, angażowania w ruch zadu i tylnych kończyn.
C
Caplowanie - nerwowy chód. Koń wysoko podnosi przednie nogi i nerwowo przestępuje z jednej na drugą, a przy tym napina i usztywnia mięśnie.
Chód - sposób poruszania się konia. Są 3 podstawowe chody: stęp, kłus i galop.
Ciąg - ruch, w którym koń porusza się po dwóch śledach, jednocześnie po przodu i w bok. Występuje w nim moment krzyzowania kończyn. W vzasie wykonywania elementu przód cały czas, minimalnie, wyprzedza tył. Głowa i łopatki konia zwrócone są w strone kierunku jazdy.
Cofnięcie - stęp w tył, który wymagamy na koniu przede wszystkim pracą dosiadu. Nigdy nie można cofać konia na samej wodzy. Cofnięcie powinno byc energiczne, regularne, a kroki konia obszerne i wykonywane z łatwością.
Czucie - zdolność jeźdźca do odczuwania fizycznego (zachwianie równowagi, zmiana rytmu, wypadanie zadu...) i psychicznego (zdenerwowanie, podniecenie, strach, niezrozumienie, bunt) stanu i kondycji zwierzęcia. Czucie konia jest najważniejszym elemantem ujeżdżenia i można je wypracować jedynie przez wieloletnią praktyke.
Czworobok (maneż, ujeżdżalnia) - jest to ogrodzony, otwarty lub zadaszony czworobok o wymiarach 20x40 lub 20x60 m. Ma dwie długie i dwie krótkie ściany. Poldzielony jest na odcinki, które są punktami wyznaczającymi wykonywane figury. Punkty ozmaczone są literami.
D
Dosiad - sposób, w jaki jeździec nie tylko siedzi w siodle, ale rozkłada swój ciężar ciała, stymulując i kontrolując ruch konia. Dobry dosiad jest luźny i stabilny - jeździec nie daje się wyrzucać z siodła i z łatwością wkomponowuje się w ruch zwierzęcia.
Doskonały - określenie odnosi się do konia, którego ruch jest pełen energii, lekkości i płynności. To koń, który rytmicznie ''płynie'' po czworoboku prezentując całe swoje piękno.
Dressage (ujeżdżenie) - metodyczna, progresywna i gobrze zaplanowana praca jeźdźca i konia. Dzięki ujeżdżeniowemu treningowi koń będzie, bez względu na towarzyszące okoliczności, wykonywał wszyskie polecenia jeźdźca. Słowo wywodzi się od francuskiego dresser, czyli układać, tresować.
E
Edukacja jeźdźca - nauka czucia, respektowania konia, a przede wszystkim - poruzumiewania się z nim. Bez poważnego myślenia, ciężkiej pracy i wrażliwości jeździec nie osiąguje sukcesu. Poza tym pozostaje on uczniem przez całe swoje życie.
Edukacja konia - wszystkie dostępne praktyki treningowe, zmierzające do pełnego wykorzystania potencjału konia. Edukacja konia trwa całe jego życie.
Elastyczność - fizyczne przygotowanie konia do pracy w zgięciu i do wykonywania ujeżdżeniowych elementów.
G
Galop - to najszybszy, stosowany w ujeżdżeniu, chód konia. W roboczym galopie foule (skok) konia może wynosić od 5 do 5,5 m. Galop jest chodem 3-taktowym z 6-ma fazami:
1. podparcie na jednej kończynie tylnej;
2. podparcie na trzech kończynach;
3. podparcie na dwóch kończynach przekątnych;
4. podparcie na trzech kończynach;
5. podparcie tylko na jednej przedniej kończynie;
6. faza skoku.
Galop zebrany (skrócony) - wysoki, ale bardzo energiczny galop o zdecydowanie krótszym roboczym foule. Aby koń poprawnie skrócił galop, musi być idealnie zebrany i głeboko podstawiony. Skrócony galop wymaga od konia wiele energii.
Galop wyciągnięty - galop, w którym pozwalamy koniwi wydłużyć foule. Pamiętajmy, że galop wyciągnięty nie polega jedynie na przyspiszeniu ruchu. Koń, zachowując rytm, ma otworzyć łopatki i wydłużyć krok. Aby mu to umożliwić, delikatniee opuszczamy ręce i oddajemy wodze, aby mógł nieco wyciągnąć pysk do przodu.
Galop z prawej i z lewej nogi - w trakcie pierwszej fazy lewa lub prawa przednia kończyna wysunięta jest do przodu, dlatego mówi się o galopie z lewej lub prawej nogi. Dlaczego ważne jest rozróżnienie galopu? Kiedy koń galopuje z prawej nogi, bardzo łatwo składa się w zakrętach w prawo i odwrotnie. Gdyby w galopie z lewej chciał sktęcić w prawo, łatwo mógłby utracić równowagę.
Kontrgalop - wymaga się go w konkursach ujeżdżeniowych, np. koń musi galopować w lewo z prawej nogi. Przy zmianie nogi nie może jednak zmieniać ustawienia (cały czas musi być wpisany w rysunek wykonywanego elementu). Jest to rezultat dobrego ujeżdżenia i posłuszeństwa.
Krzyżowanie w galopie - jeden z podstawowych błędów w galopie. Koń galopuje np. z lewej przedniej oraz prawej tylniej nogi.
Fałszowanie galopu - kolejny błąd w galopie, gdzie koń np. ustawiony w lewo galopuje z prawej nogi.
H
Harmonia - harmonijny koń łatwo wykonuje wszystkie elementy, utrzymuje rozluźnienie i balans, bez względu na kondycję psychiczną.
I
Impuls - impujs wynika bardziej z psychiki, niż z fizycznych możliwości konia. Impuls to lekkość i energia, z jaką porusz się koń.
K
Kłus - w kłusie koń wyrzuca ciało do przodu, przy tym przekątne pary kończyn prowadzone są jednocześnie. Tylna działą tak sprężyście, że między zmianami par nóg następuje faza wolnego lotu w powietrzu. Kolejność kroków konia w kłusie:
1. przekątne podparcie na dwóch nogach,
2. faza skoku,
3. przekątne podparcie na dwóch kończynach,
4. faza skoku.
Kłus anglezowany - w kłusie koń wypycha nasze ciało w górę. Powinniśmy skorzystać z tego i podnieść się w siodle. Unosimy się delikatnie i tylko na taką wysokość, na jaką wybija nas koń, wówczas nie zaburzymy jego ruchu. Przy unoszeniu się w siodle staramy opierać się na łydkach i udach. Nie opieramy się całym ciężarem ciała na strzemionach.
Kłus wyciągnięty - Bardzo energiczny kłus, w którym koń mocno otwiera łapatki i wyrzuca przednie nogi przed siebie (niemal do wyprostu stawów). Zwirzę musi przy tym utrzymać ustawienie i zebranie. Bardzo ważna jest aktywna praca zadu.
Kłus zebrany (skrócony) - wolny, wysoki (niemal z razą zawiszenia) kłus. Koń musi pozostać w maksymalnym zebraniu. To ćwiczenie jest doskonałym przygotowaniem do Passagu.
Koło (wolta) - idealny okrąg, na którym powinien pracować koń ćwicząc zgięcie i rozciągnięcie. Programy ujeżdżeniowe definiują wielkość okręgów wymaganych od jeźdżca i konia. Podczas pracy na kole koń powinien być zgięty wewnątrz - wpisany w rysunek koła. Podstawowym błędem jest wypadanie zadem bądź łopatką z rysunku koła.
Kontakt - tego okteślenia najczęściej używa się, kiedy mówimy o pracy na wodzach. Pojęcie oznacza jednak współdziałanie wszystkich pomocy używanych przez jeźdźca z ciałek konia, a zwłaszcza ww. linii między rękami jeźdźca a puskiem zwierzęcia. Kontakt musi być równy, delikatny i lekki.
Krzyż (praca krzyża) - aby utrzymać dynamikę ruchu i zgrać się ze zwierzęciem niezbędna jest praca krzyża. Wyginasz plecy w łuk, jakbyś chciał przepchnąć krzyż przez brzuch.
Część 2 powinna nastąpić w najbliższym czasie |
|